www.Aktywna Demokracja.fora.pl

Andrzej Jędrzejewski

Zasadniczo nie musimy koniecznie optować za anglosaskim czy też innym systemem bezpośredniej ordynacji wyborczej, posiadamy własny system ordynacji bezpośredniej.

Na ziemiach polskich stosowano system wyborów bezpośrednich :

1.Kiedy utworzono w 1807 roku Księstwo Warszawskie, to było ono państwem konstytucyjnym i parlamentarnym. Od 1810 r. Izba Poselska parlamentu Księstwa Warszawskiego liczyła 100 posłów i 66 deputowanych. Wszyscy posłowie i deputowani byli wybierani w okręgach jednomandatowych: każdy sejmik powiatowy wybierał jednego posła ze szlachty i każde zgromadzenie gminne wybierało jednego deputowanego;

2.Pod zaborem pruskim na przełomie lat 60 – 70 tych XIX wieku, w ramach jednoczenia Niemiec, powstał ogólnoniemiecki parlament – Reichstag. Wybierano go w 397 jednomandatowych okręgach wyborczych. Na ziemiach polskich było ich 40: w Wielkopolsce 15, na Pomorzu 13, a na Śląsku było 12 okręgów jednomandatowych okręgów. Przez niemal 50 lat, aż do 1918 r., Polacy nie tylko uczestniczyli w wyborach przeprowadzanych w okręgach jednomandatowych, ale też efektywnie korzystali z możliwości wygrywania wyborów w nich;

3. W zaborze austriackim Polacy uczestniczyli w wyborach do parlamentu wiedeńskiego. System wyborczy nie był w pełni demokratyczny. Tym niemniej od lat 70 – tych XIX wieku, aż do I wojny światowej większość posłów polskich do tego przedstawicielstwa wybierano w okręgach jednomandatowych. Polacy korzystali tam z autonomii. Jej wyrazem był m.in. działający od lat 60 – tych XIX wieku Sejm Krajowy we Lwowie. Powoływano go niedemokratycznie, w kuriach wyborczych. Jednakowoż na 161 posłów, większość z nich, bo 96 była wyłaniana w okręgach jednomandatowych, w tym wszyscy reprezentanci wsi.Na Śląsku Cieszyńskim posłowie polscy do wiedeńskiej Rady Państwa i sejmu śląskiego w Opawie w większości wypadków wybierani byli w okręgach jednomandatowych.